Το διαχρονικό μουσείο Αρέθουσα στη Χαλκίδα

Η Χαλκίδα από το 2016 απέκτησε νέο Μουσείο, το Διαχρονικό Μουσείο Αρέθουσα, που θα αντικαταστήσει σταδιακά το παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Το παλιό κτήριο «APEΘOYΣA» συνολικής επιφάνειας 1.950 τμ, αποτελεί τον κεντρικό πυρήνα του Μουσείου με όλους τους χώρους των εκθέσεων, ενώ το νέο κτήριο, συνολικής επιφάνειας 2.050 τμ καλύπτει τις ανάγκες χωροθέτησης των λειτουργιών ενός σύγχρονου Μουσείου.

Το παλαιό οινοπνευματοποιείο «Αρέθουσα» στη Χαλκίδα το οποίο μετατράπηκε σε Μουσείο, χαρακτηρίστηκε ως έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική προστασία το 1979 μετά από συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Ένα χαρακτηριστικό κτίσμα του συγκροτήματος είναι η υψικάμινος ύψους 34μ κατασκευασμένη από παλιό κεραμικό τούβλο, η οποία θα επισκευαστεί και θα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του συγκροτήματος.

Τα εκθέματα χωρίζονται θεματικά στις αίθουσες του μουσείου το οποίο εκτείνεται σε όλο το ισόγειο, στον ημιόροφο (πατάρι) και στο 2ο όροφο. Οι θεματικές έχουν να κάνουν με την ιστορία του κτιρίου, την οικονομία, τη βιομηχανία, την πολιτειακή οργάνωση, τη θρησκεία και τις ταυτότητες.

Μέσα στο επόμενο διάστημα θα προστεθεί και εξοπλισμός multimedia που θα δίνει στον επισκέπτη την δυνατότητα να ακούει περιγραφή αυτών που βλέπει ενώ σε μία γωνία του μουσείου (στην θέση που βρισκόταν μία από τις δεξαμενές του παλιού εργοστασίου) έχουν δημιουργηθεί κλίμακες σαν μικρό θεατράκι όπου και θα γίνεται ενημέρωση των επισκεπτών.

Το Διαχρονικό Μουσείο της Αρέθουσας, σε αντίθεση με το αρχαιολογικό μουσείο Χαλκίδας, θα φιλοξενεί αρχαιολογικούς θησαυρούς όλης της Εύβοιας και της Σκύρου ενώ θα περιλαμβάνει και περισσότερες χρονολογικές περιόδους.

Τα εκθέματα που φιλοξενεί αυτή την στιγμή είναι κάποια από αυτά που φιλοξενούνταν στον προαύλιο χώρο του αρχαιολογικού μουσείου, ενώ άλλα βρίσκονταν στις αποθήκες της εφορίας αρχαιοτήτων.

Να σημειωθεί ότι στην Αρέθουσα θα μπορέσει να θαυμάσει κανείς και το άγαλμα του Ποσειδώνα που εκτίθεται για πρώτη φορά όπως αυτό ανασύρθηκε από τα νερά του Ευρίπου. Ο κορμός του αγάλματος που διασώζεται, φιλοτεχνήθηκε στα τέλη του 1ου αιώνα π.Χ και συνδέεται με τη λατρεία του θεού Ποσειδώνα στη Χαλκίδα. Σύμφωνα με το μύθο στις δίνες των νερών του Ευρίπου στροβιλίστηκαν ο θεός Ποσειδώνας και η νύμφη Αρέθουσα. Πιθανότατα ο Ποσειδώνας κρατούσε ένα Δελφίνι στο αριστερό του χέρι, τμήμα που δυστυχώς δεν διασώζεται.

Αρχιτεκτονικά και Τεχνικά Χαρακτηριστικά
Το κτήριο της Αρέθουσας περιλαμβάνει:

• Είσοδο και χώρους εξυπηρέτησης επισκεπτών καθώς και ασφαλείας, συνολικά 425 τ.μ. με κύρια είσοδο, χώρους εισιτηρίων και πληροφοριών, κατάστημα-πωλητήριο 70 τ.μ., βεστιάριο, αναψυκτήριο-εστιατόριο Τα έργα για τη μετατροπή της Αρέθουσας σε Διαχρονικό Μουσείο έχουν ξεκινήσει, εδώ και ένα χρόνο περίπου. ενώ το κτήριο κηρύχτηκε διατηρητέο το 1979 και αποτελεί θαυμαστό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της περιοχής.
  65 τ.μ., χώρους υγιεινής κοινού, θάλαμο ελέγχου και δωμάτιο νυχτοφυλάκων, αίθουσα εκπαιδευτικών προγραμμάτων 30 τ.μ. και αίθουσα πολλαπλών χρήσεων 100 τ.μ.
• Εκθεσιακούς χώρους, συνολικά 950 τ.μ. με μόνιμες εκθέσεις πέντε ενοτήτων, των Βόρειας Εύβοιας, Παναγίτσας-Μάνικα, Λατρειών, Κοσμηματικής-Μεταλλοτεχνίας-Μικροτεχνίας και Αθλητικών Δρώμενων καθώς και χώρο περιοδικών εκθέσεων.

Το νέο κτήριο με ωφέλιμο χώρο 800 τ.μ. περιλαμβάνει

• Εργαστήρια συντήρησης- μελέτης ευρημάτων και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων, συνολικά 200 τ.μ. με χώρο παραλαβής ευρημάτων, εργαστήρια συντήρησης και μελέτης κεραμικών, γυάλινων και μεταλλικών αντικειμένων, γλυπτών και  ψηφιδωτών, πλυντήριο ευρημάτων και οστράκων, γραφείο συντηρητών και αρχείο συντηρήσεων, φωτογραφικό στούντιο και αρχείο, εργαστήρια ξύλου, πλεξιγκλάς και ηλεκτρολογίας
• Αποθήκες ευρημάτων και χώρων εγκατάστασης, συνολικά 220 τ.μ.
  με αποθήκες οργανικών, γυάλινων, μεταλλικών, κεραμικών, λίθινων και γλυπτών αντικειμένων με χώρο μελέτης-αρχείου τους και θησαυροφυλάκιο καθώς και αποθήκες εκθεσιακών χώρων, αίθουσας πολλαπλών χρήσεων και εργαλείων συντήρησης κτηρίου και κήπου
• Χώρους εξυπηρέτησης (παραμονής και υγιεινής) προσωπικού, 30 τ.μ.
• Γραφεία διοίκησης, συνολικά 120 τ.μ. με χώρους υποδοχής, γραμματείας, λογιστηρίου, παρασκευαστηρίου και υγιεινής, γραφεία διευθυντή και επιστημονικού προσωπικού και μικρή αίθουσα συσκέψεων με βιβλιοθήκη
• Χώρους τεχνικών εγκαταστάσεων, συνολικά 230 τ.μ. με χώρους ηλεκτροστασίου, μηχανοστασίου, λεβητοστασίου, κλιματισμού, δεξαμενής καυσίμων και πυροσβεστικού αντλητικούσυγκροτήματος.

Στους ημιυπαίθριους χώρους

Θα λειτουργούν εκθέσεις ογκωδών γλυπτών και αναγλύφων, αρχιτεκτονικών μελών (κατά αναπαραστατικό τρόπο) και επιτύμβιων στηλών (κατ’ εικόνα των τοποθετήσεών τους στα αρχαία κοιμητήρια), ενώ η επισκευασμένη καμινάδα αναδεικνύεται σε αυτόνομο υπαίθριο έκθεμα.

Στον περιβάλλοντα χώρο

Προβλέπονται φυλάκια κύριας και υπηρεσιακής εισόδου, χώροι στάθμευσης προσωπικού και υπηρεσιακή αυλή καθώς και περιπατητικοί διάδρομοι και φύτευση πρασίνου σε επιφάνεια 1901 τ.μ.