Επάγγελμα και Νόημα Ζωής:
Στο προηγούμενο άρθρο μου, σχετικά με τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό, αναφέρθηκα στην έννοια της ταυτότητας.
Μιλώντας για ταυτότητα, τουλάχιστον όπως την ορίζει η Συστημική Προσέγγιση, εννοούμε τη δυνατότητα ενός ανθρώπου να δίνει απαντήσεις στα ζωτικής σημασίας ερωτήματα : ‘ποιος είμαι;, ποια είναι η προέλευση μου; ποια είναι η κατεύθυνση μου στη ζωή;’ και ταυτόχρονα τη δυνατότητα να ανανεώνει τις απαντήσεις και να ανασυνθέτει την αντίληψη για τον εαυτό του και τη ζωή.
Το επάγγελμα σαφώς αποτελεί μέρος αυτών των απαντήσεων που διαμορφώνουν τη συνολική εικόνα του ατόμου. Η ταυτότητα όμως είναι μια ευρύτερη έννοια με ποικίλες εκφάνσεις, που δεν περιορίζονται μόνο στις γνώσεις και στο επάγγελμα, και αυτό το μήνυμα οφείλουμε να το μεταδώσουμε στους νέους που πασχίζουν να αποκατασταθούν μέσω των σπουδών τους.
Ακούω συχνά από σπουδαγμένα και επαγγελματικά πετυχημένα άτομα να νιώθουν ανολοκλήρωτα και χωρίς να έχουν ένα νόημα ζωής. Ακούω νέους που η ‘αποτυχία’ τους στις εξετάσεις τους οδήγησε σε θλίψη και παραίτηση ή άλλους που πιστεύουν ότι η επιτυχία εισόδου στη σχολή θα τους δημιουργήσει μια ονειρική ζωή.
Το νόημα όμως της ζωής δεν βρίσκεται τυχαία! Κατασκευάζεται σταδιακά από το ίδιο το άτομο μέσω της γενικότερης εσωτερικής αναζήτησης του και όχι μονοδιάστατα μέσω των πτυχίων και της εργασίας.
Η Ψυχολογία των Εξετάσεων:
Αυτό τον καιρό οι νέοι μας δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό για μια θέση στα πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. της χώρας. Προσδοκούν να σπουδάσουν, ονειρεύονται τον εαυτό τους επαγγελματία και στηρίζουν τις ελπίδες τους στη μέρα που θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα.
Το άγχος και η αγωνία είναι οι κύριες συναισθηματικές καταστάσεις που συνήθως συνοδεύουν όσους διαγωνίζονται. Tο άγχος σε χαμηλά επίπεδα, βοηθάει στην επίτευξη υψηλών στόχων. Όταν όμως είναι υπερβολικό έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία και κατά επέκταση στην απόδοση των διαγωνιζόμενων.
Οι αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος, οι πολύ υψηλές προσδοκίες των γονιών αλλά και του ίδιου του διαγωνιζόμενου, είναι τρεις από τους, κύριους, λόγους που ευθύνονται, κάποιες φορές, για τα τραγικά περιστατικά, όταν υποψήφιοι των γενικών εξετάσεων επιλέγουν, βιώνοντας μια ακραία μορφή σύγχυσης, πανικού και απελπισίας, την αυτοκτονία ως λύση έναντι της απόρριψης και αποτυχίας.
Γονείς και μαθητές οφείλουν να δουν τις εξετάσεις σαν μια από τις ευκαιρίες για την διαμόρφωση μιας δημιουργικής και ισορροπημένης ζωής. Οι εξετάσεις δεν αποτελούν τη μοναδική διέξοδο στη ζωή. Άλλωστε τα αδιέξοδα τα δημιουργούμε μόνοι μας. Κανένας εξωτερικός παράγοντας δεν μπορεί να φέρει την ζωή μας σε αδιέξοδο παρά μόνο αν του δώσουμε την δύναμη να γίνει σημαντικότερος από τον εαυτό μας και τη ζωή μας.
Είναι οι εξετάσεις σημαντικότερες από τη ζωή; Αξίζει το πτυχίο περισσότερο από τον εαυτό μας; Όχι. Όλα αυτά αποτελούν μέρη ή συστατικά ενός ευρύτερου εαυτού που οφείλουμε να τον έχουμε πάντα πρώτη προτεραιότητα στη ζωή μας.
H ζωή για τους νέους είναι μπροστά και δεν κρίνεται από τις εξετάσεις. Ακόμα και αν αποτύχουν να εισαχθούν σε κάποια σχολή, θα έχουν στο μέλλον πολλές ευκαιρίες για να διαμορφώσουν τη ζωή τους.
Αντιμετωπίστε τις εξετάσεις με ψυχραιμία και πιστέψτε ότι αποτελούν μια από τις πολλές ευκαιρίες για την διαμόρφωση του μέλλοντος.
Στάση Διαγωνιζόμενου και Οικογένειας του:
Η υπέρμετρη πίεση εκ μέρους της οικογένειας, η εναπόθεση όλων των ελπίδων ζωής στην εισαγωγή στα πανεπιστήμια καθώς και το έντονο κλίμα ανταγωνισμού είναι τρεις από τους κύριους λόγους που συντελούν στην εμφάνιση του έντονου άγχους των διαγωνιζόμενων.
Η απογοήτευση και η απελπισία που βιώνει ο νέος στην αποτυχία των εξετάσεων αυξάνει όταν έχει διαπαιδαγωγηθεί και κοινωνικοποιηθεί με τέτοιον τρόπο ώστε να ταυτίζει την προσωπική του καταξίωση, επιτυχία και ευτυχία με τις υψηλές επιδόσεις και την απόκτηση πολλών τίτλων σπουδών και ταυτόχρονα δεν έχει μάθει να αντιμετωπίζει με ψυχραιμία και αισιοδοξία τις αντιξοότητες της ζωής.
H απογοήτευση εντείνεται όταν ο νέος έχει συνεχείς αποτυχίες και ταυτόχρονα δεν έχει επαρκή ψυχολογική στήριξη και ενθάρρυνση. Για αυτό μην διστάσετε να ζητήσετε την βοήθεια ενός ειδικού που θα βοηθήσει το νέο να επαναξιολογήσει τον εαυτό του, τους στόχους του, τις φιλοδοξίες του και τη ζωή του μετά τις εξετάσεις.
Οι εξετάσεις δεν είναι θρίλερ! Είναι ένας από τους τρόπους για να δείτε τα όρια σας και μέχρι πού μπορείτε να φτάσετε την δεδομένη στιγμή που διαγωνιζόσαστε. Άλλωστε, στη ζωή δίνουμε πολλές φορές και με ποικίλους τρόπους διάφορες ‘εξετάσεις’, οπότε οι γνώσεις, η άσκηση της μνήμης και αυτοσυγκέντρωσης, η πειθαρχία και η δοκιμή των δυνάμεων – στοιχεία που ενσωματώνουμε με τις εξετάσεις – θα σας είναι πάντα χρήσιμα.
Χρήσιμες Οδηγίες προς Διαγωνιζόμενους:
– Φτιάξε το δικό σου πρόγραμμα διαβάσματος, καταμέρισε σωστά την ύλη σου, κάνε συχνές επαναλήψεις των μαθημάτων που θεωρείς πιο δύσκολα και των SOS.
– Μην ξεχνάς να τρως, να κοιμάσαι και να απολαμβάνεις καθημερινές μικροχαρές επαρκώς. Ο οργανισμός σου χρειάζεται γερά ‘καύσιμα’ για να αντεπεξέλθει στο στρες αυτής της περιόδου. Απέφυγε τους πολλούς καφέδες και φάε με μέτρο φάε σοκολάτα που βοηθά στην συγκέντρωση. Ένας διατροφολόγος θα σου δώσει επιπλέον χρήσιμες οδηγίες για την διατροφή σου.
– Πες στον εαυτό σου καθημερινά ένα ‘μπράβο’ για την προσπάθεια σου, έχε αυτοπεποίθηση και διατήρησε το χιούμορ σου. Δεν είναι ώρα για απολογισμό και αρνητισμό. Πίστεψε στον εαυτό σου και μην τον εγκαταλείψεις, μην τον κρίνεις και μην τον απορρίψεις την κρίσιμη ώρα της εξέτασης.
– Οι σκέψεις που κάνεις πριν και κατά τη διάρκεια των εξετάσεων, θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο αντιμετώπισης της κατάστασης καθώς και το αποτέλεσμα της. Φρόντισε λοιπόν να κάνεις θετικές σκέψεις και μην ξεχνάς ότι οι εξετάσεις μετρούν μόνο τις γνώσεις -που μπορείς να επιδείξεις τη δεδομένη στιγμή- και όχι την αυθεντικότητα και ποιότητα του χαρακτήρα σου, την αξία σου, την εξυπνάδα σου και την ομορφιά της ψυχής σου.
– Κάνε διαλείμματα των πέντε – δέκα λεπτών, κάθε μία ώρα για να μπορεί το μυαλό σου να ξεκουράζεται. Στα μεγαλύτερα διαλείμματα άκουσε μουσική, κάνε ελαφρές σωματικές ασκήσεις, παίξε με το κατοικίδιο σου, πήγαινε μικρές βόλτες, συζήτα με φίλους για θέματα ανάλαφρα.
– Συζήτησε με τους καθηγητές σου τους κατάλληλους τρόπους με τους οποίους θα αποδώσεις καλύτερα.
– Ζήτα από γονείς, συγγενείς και φίλους να σου υπενθυμίζουν το πόσο σε αγαπάνε και θα σε αγαπάνε ανεξάρτητα από την εισαγωγή σου στο πανεπιστήμιο.
– Να θυμάσαι πάντα: η ζωή συνεχίζεται είτε μέσα είτε έξω από το πανεπιστήμιο!
Καλή επιτυχία σε όλους τους νέους!
Εύχομαι να βρίσκουν πάντα τους δρόμους της προόδου, της επιτυχίας, της προσωπικής εξέλιξης και ευτυχίας!
Κατερίνα Κ. Μιχαηλίδου
Σύμβουλος – Ψυχοθεραπεύτρια
Ατόμων, Οικογενειών, Ομάδων
Μέλος της E.F.T.Α., ΕΛ.Ε.ΣΥ.Θ., E.A.C.-Ε.Ε.Σ., A.G.P.A.
Δέχεται Χαλκίδα και Αθήνα
Αβάντων 19, 34100
