Ανθηδών είναι το μέρος που ‘‘δίδει άνθη’.

Ιστορία:

Η πόλη κατά τον Παυσανία πήρε το ονομά της από τον βασιλιά Ανθο ή την νύμφη Ανθηδώνα. Η πόλη Ανθηδών τοποθετείται χρονικά στο 1180 π.χ. Η πόλη συμμετείχε με τις άλλες Ευβοϊκές πόλεις στην εκστρατεία εναντίον των Τρώων. Αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν ότι η πόλη ήκμασε κατά το 60-70 π.χ. Στο Αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών παραδόθηκαν αντικείμενα και εργαλεία που βρέθηκαν στις ανασκαφές στην περιοχή. Στους πρόποδες του λόφου Κτυπάς, υπάρχει ‘’ο λόφος του Σαλγανέα’, βασιλιά της πόλης Σαλγανεύς, ο οποίος υπήρξε οδηγός του Μεγαβάτη, Αρχιναυάρχου του Ξέρξη. Ο Μεγαβάτης θεώρησε προδότη τον Σαλγανέα και διέταξε τον θάνατό του. Ο τάφος του, βρέθηκε στον τύμβο Σωρό, μεταξύ Δροσιάς και Λουκισίων. Ο τύμβος σχηματίστηκε από υλικά που έριξαν οι στρατιώτες και ναύτες των Περσών. Η Αρχαία πόλη Ανθηδών υπήρξε εξαιρετικό λιμάνι και σύνδεσμος Ευβοίας και Βοιωτίας. Εδώ τα καράβια των Αρχαίων Φοινίκων άραζαν και μετέφεραν τα όστρακα ‘’πορφύρια’ για την παραγωγή της περίφημης βαφικής ύλης. Βαθιά θρησκευόμενοι, λάτρεις της θεάς Δήμητρας και της Περσεφόνης της κόρης της, καθώς και του θεού Διονύσου. Η παράδοση αναφέρει ότι από το λιμάνι της Ανθηδόνος αναχώρησε η ‘‘Αργώ’‘ για την εκστρατεία που έφερε το χρυσόμαλλο δέρας. Στο λιμάνι της ναυπήγησε ο Επαμεινώνδας τα πλοία που επιχείρησαν να καταστρέψουν την Αθήνα. Τη μεγάλη του καταστροφή υπέστη το 86 π.χ. από τον Λεύκιο Κορνήλιο Σύλλα. Έκτοτε δε μπόρεσε να ανακτήσει την παλιά αίγλη παρά τις προσπάθειες των κατοίκων. Η πόλη ήταν κτισμένη στην τοποθεσία Μαγούλα. Ονομάζεται και ‘‘Γλαύκου Πήδημα’. Η παράδοση λέει ότι ο Γλαύκος, γενάρχης των Θηβών, πρόγονος των Ανθηδόνιων, έφαγε χόρτα και για τη σωτηρία του πήδησε στη θάλασσα και μεταμορφώθηκε σε δαίμονα Μάντη που έλεγε το μέλλον. Η πόλη υπήρξε από το 300 π.χ. μέλος της Βοιωτικής Ομοσπονδίας

ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ

Οι πληροφορίες ου έχουμε από την Ιστορία για την περιοχή είναι διασκορπισμένες και κάπως θολές. Η περιοχή της αρχαίας Χαλίας (δηλ. της σημερινής Δροσιάς) εκατοικείτο από ανθρώπους που ασχολούνταν κυρίως με την αλιεία και η ζωή τους ήταν συνυφασμένη με τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις που βρίσκονταν τριγύρω: τη Χαλκίδα, τη Μυκαλυσσό(κοντά στη σημερινή Ριτσώνα)και τέλος την Ανθηδόνα που βρισκόταν στην παραλία της σημερινής Κοινότητας Ανθηδόνας (Λουκίσια). Πιθανόν να έλαβε το όνομά της από τον δυνάστη Άνθα ή τον μουσικό Άνθη ή τη νύμφη Ανθηδόνα. Στην περιοχή φημολογείται ότι υπήρχαν Καβείριον ιερό, ναοί αφιερωμένοι στην Δήμητρα και τον Διόνυσο καθώς και ιερό μαντείο .Η Ανθηδόνα ήταν πλούσια και ευημερεύουσα πόλη, με όμορφα μνημεία και κυρίως πολύ σπουδαία ναυπηγεία αφού κατά τον Πελλοπονησιακό πόλεμο και επί Θηβαϊκής ηγεμονίας παρατηρείται οικονομική άνθιση της Βοιωτίας και των γύρο περιοχών. Έτσι η Ανθηδόνα εξελίσσεται σε επίνειο των Θηβών.(364π.Χ:«…οι Θηβαίοι εψήφισαν την ναυπήγησιν 100 τριήρεων και την κατασκευήν δύο νεωρίων εις Ανθηδόνα και Κρεισιν…»). Η Ανθηδόνα ήταν παρούσα και στην Τρωϊκή εκστρατεία όπως αναφέρει και ο Όμηρος και έχει μακρά και αξιόλογη ιστορία μέχρι τους Ρωμαικούς χρόνους, οπότε κατεστράφη εκ θεμελίων και έκτοτε έσβησε οριστικά. Ένας από τους σπουδαιότερους λόγους ευημερίας της πόλης ήταν τα εργαστήρια βαφικής που διέθετε, όπου παρασκευάζονταν η πορφύρα και τα περίφημα και πανάκριβα πορφυρά ενδύματα. Η πορφύρα παραγόταν από τον βρασμό οστράκων τα οποία αφθονούσαν στην περιοχή και οι κάτοικοι πρέπει να ήταν εξειδικευμένοι στην αλιεία αυτών των οστράκων που τους προσέφερε ένα σπουδαίο εισόδημα. Η υπερβολική αλίευση ή ίσως και κάποια ασθένεια είχε σαν αποτέλεσμα την εξαφάνιση αυτών τον κοχυλιών με το κατακόκκινο σαν αίμα χρώμα και σήμερα μόνο κάποια απομεινάρια τους βρίσκουμε διάσπαρτα στις γύρω παραλίες. Αναφορές τόσο για τη Μυκαλυσσό όσο και για την αρχαία Ανθηδόνα βρίσκουμε στον Όμηρο( Ιλιάδα Β’,στιχ.498,500) στον Στράβωνα (Βιβλ.Θ’404,ίί),στον Παυσανία («Αττικά» κεφ.23,3) και τον Θουκυδίδη (Βιβλ.Ζ’ 29,30).Η φυλή που κατοίκησε την περιοχή ήταν μάλλον οι Ίωνες ενώ οι πρώτοι αλιείς των κοχυλιών της πορφύρας Φοινικικά φύλα: «Μετά του Κάδμου ήλθον εις Θήβας και Φοίνικες αλιείς των κόγχων της βαφικής πορφύρας και μεθ’αυτών υφανταί και βαφείς …».Στην αρχαία Ανθηδόνα συναντούμε και την ποιήτρια Μύρτιδα, την Ανθηδόνια ενώ «…υπό την Ανθηδόνα υπήγοντο ο Ίσος και ο Σαλγανεύς…».Από τον γεωγράφο και ιστορικό Σράβωνα πληροφορούμαστε ότι στην περιοχή μεταξύ Δροσιάς και Λουκισίων που σήμερα. οι ντόπιοι την ονομάζουν «Σωρο» ή «Τζιούμπα του Σωρού» ,υπήρχε πόλη με το όνομα «Σαλγανεύς».Το όνομα ανήκει στον ιδρυτή αυτής Σαλγανέα, που δολοφονήθηκε από τον Περσικό στόλο επειδή εσφαλμένα θεωρήθηκε ότι ο τελευταίος παραπλάνησε τους Πέρσες στην προσπάθεια τους να βρουν διέξοδο προς τον Σαρωνικό κόλπο. Στα Βυζαντινά χρόνια παρατηρούνται πολλές επιδρομές βαρβάρων και η Βοιωτία με τις γύρω περιοχές πέφτουν σε οικονομικό μαρασμό. Στα έτη 1350-1418 αλβανικά φύλα μετακινούνται προς την Νότια Ελλάδα και πολλά από αυτά εγκαθίστανται στη Βοιωτία. Στα 1460 έχουμε την κάθοδο των Τούρκων στην περιοχή: «Έν Βοιωτία αι πλείσται των γαιών αυτής αφέθησαν εις τους κατοίκους, οίτινες ενέμοντο ταύτας, επί πληρωμή του 1/5 των προϊόντων. Ολίγα μόνον εκ των αγροτικών κτημάτων εδόθησαν ως τιμάρια και ταύτα ήσαν τα χωρία Χάλια, Βαθύ, Γεραλή…». Η δήμευση εύφορων εδαφών που γίνονται τιμάρια κάνει εξάλλου τη ζωή των χωρικών αφόρητη. Τα χωριά αυτά παρέμειναν και μετά την απελευθέρωση τιμάρια μέχρι και το 1890 ,οπότε«…μετ’αγώνα πολύχρόνιον εξηγοράσθησαν παρά των κατοίκων, οίτινες έως τότε ειργάζοντο εις αυτά ως κολλήγοι…». Η γλώσσα που επικρατεί στην περιοχή είναι η Αρβανίτικη γλώσσα, ενώ διδακτήρια γίνονται τα μοναστήρια:…η επί του Υπάτου όρους μονή του Σωτήρος (Σαγματά) ιδρυθείσα τον αιώνα, διέθετε κατά την Τουρκοκρατίαν εαυτήν διά τα τέκνα των πέριξ χωρίων….

Κατά την Ελληνική Επανάσταση η περιοχή γίνεται πεδίο μαχών και αιματηρών συγκρούσεων ,όπου πρωταγωνιστούν αξιόλογες προσωπικότητες του Αγώνα(Βασ. Μπούσγος,  Κώτσος Βόγκλης ή Σαρρής ,Γιώργος  Γκέλης, Νικ. Κριεζώτης, ΑΘ.  Σκουρτανιώτης κ.α).

Στα χρόνια μετά την Επανάσταση «…χρημάτων ήτο τοιαύτη η έλλειψις, ώστε ολόκληρα χωρία δεν ηδυνήθησαν να εξοικονομήσουν ολίγας εκατοντάδας γροσίων προς αγοράν μεγάλης αξίας τσιφλικίων ,πωλουμένων παρ’απερχομένων Τούρκων…».Μόλις το 1890 τα τσιφλίκια αυτά περιήλθαν στην ιδιοκτησία των κατοίκων κατόπιν πολλών αγώνων, των οποίων ηγείτο ο πολιτευτής Αττικής Αντώνιος Ζυγομαλάς.

Πηγή: Δήμος Ανθηδόνος.

Ακολουθείστε μας στο Google News